پیری (aging) روندی چند مرحله ای و پیچیده است که با تغییرات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی برگشت ناپذیری همراه است. این روند کل بدن، از جمله پوست را تحت تأثیر قرار می دهد. از آن جایی که پوست صورت بیش از سایر نقاط بدن در معرض عوامل محیطی مانند اشعه فرابنفش، دود و آلودگی قرار دارد، روند پیری پوست در صورت با سرعت بیشتری نسبت به سایر قسمت های بدن پیش می رود.
نقش اسکوربیک اسید در بازسازی پوست و جلوگیری از روند پیری
یکی از مهم‌ترین و شناخته شده ترین ترکیبات با اثرات آنتی اکسیدانی و anti-aging، اسکوربیک اسید (ویتامین C) است. نقش اسکوربیک اسید در بازسازی پوست و جلوگیری از روند پیری آن اثبات شده است. هم چنین ویتامین C سبب کاهش میزان چین و چروک و افزایش سفتی و الاستیسیته پوست می شود. به علاوه، این ترکیب باعث روشن شدن پوست و کاهش شدت هایپرپیگمنتیشن می شود.
پودر اسکوربیک اسید بسیار پایدار است و تا چندین سال ماندگاری و قابلیت نگهداری دارد. اما این ترکیب پس از حل شدن در آب، به شدت نسبت به عوامل خارجی مانند دما، نور، اکسیژن، و pHهای قلیایی حساس می شود. به گونه ای که در حضور این عوامل، خواص ارزشمند آن از بین می رود.
از طرف دیگر، نفوذ ویتامین C به درون پوست از طریق لایه های چربی اپیدرم بسیار محدود و ناچیز است که دلیل آن ماهیت آب دوست این ترکیب است.
تحقیقات نشان داده است بیش ترین میزان پایداری ویتامین C، در غلظت 10-20 درصد و در pH 3-4 است. برای افزایش پایداری ویتامین C فرمولاسیون های مختلف و نگهدارنده های متعددی پیشنهاد شده است. هم چنین برای افزایش میزان و عمق نفوذ ویتامین C در پوست روش های مختلفی پیشنهاد شده است که از مهم ترین آن ها می توان به مزونیدلینگ و الکتروپوریشن اشاره کرد.
الکتروپوریشن یا مزوتراپی بدون نیدل
در مزونیدلینگ که ترکیب دو روش مزوتراپی و میکرونیدلینگ است، با ایجاد منافذ میکرومتری در پوست، نفوذ محلول های مزوتراپی به درون پوست تسهیل می شود. به علاوه ریزجراحت های ایجاد شده سبب تحریک بازسازی پوست از طریق ترشح فاکتورهای رشد و تکثیر و تمایز سلول های پوستی می شود.
الکتروپوریشن که با نام مزوتراپی بدون نیدل نیز شناخته شده است، یک درمان غیر تهاجمی است که هدف آن تسهیل نفوذ داروها و مواد بازسازی کننده یا تغذیه کننده از طریق اپیدرم است. الکتروپوریشن امکان دسترسی به لایه های عمیق اپیدرم را فراهم می کند.
در الکتروپوریشن، جریان الکتریکی با فرکانس بالا باعث ایجاد منافذ نانومتری در غشای سلول می شود که نفوذپذیری سلول ها را به طور موقت افزایش می دهد. در این روش بسته به محل و هدف درمان، می توان با تغییر نوع و فرکانس جریان مدت نفوذپذیری را کنترل نمود.
Zasada و همکارانش در مقاله ای که در سال 2019 در ژورنال Cosmetic Dermatology منتشر کردند، اثربخشی مزونیدلینگ و الکتروپوریشن را در تسهیل نفوذ ویتامین C به درون پوست مورد بررسی و مقایسه قرار دادند. برای این منظور، 17 زن سالم با علائم aging در محدوده سنی 45 تا 70 سال در مطالعه وارد شدند.
مطالعه به صورت split-face صورت گرفت. در هر جلسه، در نیمه چپ صورت هر بیمار الکتروپوریشن و در نیمه راست صورت مزونیدلینگ انجام شد. درمان شامل 4 جلسه با فواصل 10 روزه بود. در هر جلسه 2.5 میلی لیتر سرم حاوی L-اسید اسکوربیک 20 درصد حل شده در آب توت فرنگی مورد استفاده قرار گرفت. pH محلول 3.5 بود و هیچ ماده نگهدارنده ای به فرمول اضافه نشد.
قبل از شروع درمان و پس از جلسه چهارم، پارامترهای پوست و ویژگی های بیومکانیکی آن شامل قابلیت ارتجاع (R0)، الاستیسته (R2)، درجه هیدراسیون، هایپرپیگمنتیشن و اریتما با استفاده از آداپتور مولتی پراب دیجیتال اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده در هر دو روش نشان دهنده افزایش الاستیسیته، میزان آبرسانی و همچنین بهبود رنگ پوست بود. در مقایسه دو روش، اختلاف آماری معنی داری در میزان تغییر درجه هیدراسیون، هایپرپیگمنتیشن و اریتما وجود نداشت.
این مطالعه حاکی از اثربخشی میکرونیدلینگ و الکتروپوریشن در انتقال ویتامین C از طریق اپیدرم بود. داده های بدست آمده همچنین تأثیرات مفید فرمولاسیون حاوی اسکوربیک اسید را بر روی پارامترهای بیومکانیکی پوست تأیید کرد.
منابع:
- Farris PK. Topical vitamin C: a useful agent for treating photoaging and other dermatologic conditions. Dermatologic surgery. 2005;31:814-8. Available at:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1524-4725.2005.31725
- McCrudden MT, McAlister E, Courtenay AJ, González‐Vázquez P, Raj Singh TR, Donnelly RF. Microneedle applications in improving skin appearance. Experimental dermatology. 2015;24(8):561-6. Available at:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/exd.12723
- Chilicka K, Koznarska A, Wesołowska L. The influence of hyalurononic acid-based no-needle mesotherapy on skin hydrationon in anti-aging prevention. A preliminary report. Puls Uczelni. 2016(3):17-20. Available at:
https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=467293
- Zasada M, Markiewicz A, Drożdż Z, Mosińska P, Erkiert‐Polguj A, Budzisz E. Preliminary randomized controlled trial of antiaging effects of l‐ascorbic acid applied in combination with no‐needle and microneedle mesotherapy. Journal of cosmetic dermatology. 2019;18(3):843-9. Available at:
