وجود اسکار در صورت یا بدن پیامدهای جسمی، روانی و اجتماعی نامطلوبی برای بیماران دارد. طیف گسترده‌ای از تکنیک‌های جراحی و غیرجراحی برای درمان یا بهبود وضعیت اسکارها ابداع شده است. با این حال، دسترسی به برخی از روش‌های درمانی بدلیل هزینه‌های بالای درمان دشوار است و برخی از درمان‌ها نیز خطراتی را برای بیمار ایجاد می‌کنند، که ممکن است منجر به بدتر شدن وضعیت اسکار شود. درمان اسکار در بیماران با پوست تیره پیچیده‌تر است، چرا که ریسک دیسپیگمنتیشن پوست در این بیماران، بویژه در صورت استفاده از لیزر، به مراتب بالاتر از بیماران با رنگ پوست روشن است.
کاربرد میکرونیدلینگ در درمان انواع اسکار
در دو دهه اخیر میکرونیدلینگ بطور فزاینده‌ای در درمان بسیاری از اختلالات و ضایعات درماتولوژیک از جمله اسکارها بکار گرفته شده است. میکرونیدلینگ از طریق ایجاد گسست مکانیکی در اپیدرم و درم سبب تحریک فرآیند نئوکلاژنزیس می‌شود. میکروکانال‌های متعددی که با نفوذ نیدل به درون پوست ایجاد می‌شوند، باندل‌های فشرده کلاژن را از هم می‌گسلند و سبب تحریک سنتز کلاژن و الاستین در درم فیبروتیک می‌شوند. اگرچه مطالعات متعددی حاکی از اثربخشی میکرونیدلینگ در درمان اسکارهای آتروفیک هستند، اما تعداد بیماران مورد بررسی در این مطالعات اغلب بسیار محدود است. بعلاوه، پروتکل درمان و فالوآپ بیماران پس از درمان به طرق مختلف و بسیار متفاوتی انجام شده است.
برای رفع این محدودیت ها، Alster و همکارانش در سال 2019 به ارزیابی نتایج بدست آمده از میکرونیدلینگ در 120 بیمار با انواع مختلف اسکار پرداختند. در این مقاله که در ژورنال Plastic and reconstructive surgery انتشار یافته است، نتایج بالینی و عوارض جانبی درمان طی 12 ماه پس از درمان مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، 120 بیمار (101 زن و 19 مرد) در محدوده سنی 14 تا 78 سال (با میانگین سنی 5/47 سال) از فوتوتایپ‌های پوستی مختلف (I تا VI) که دارای اسکار در نواحی مختلف صورت و بدن بودند، تحت درمان با میکرونیدلینگ قرار گرفتند. اسکارها طیف متنوعی از علل اتیولوژیک (شامل آکنه، تروما یا جراحی) داشتند.
پیش از شروع درمان، محل موردنظر تمیز و ضدعفونی شد، سپس کرم بی‌حسی حاوی 30% لیدوکائین در موضع اعمال شد. پس از 20 تا 30 دقیقه، ناحیه درمان ابتدا با گاز آغشته به آب و سپس با الکل یا اسید هیپوکلروس تمیز شد. درمان در فواصل ماهانه و با استفاده از دستگاه اتومات میکرونیدلینگ در عمق 5/2 تا 3 میلیمتر انجام شد، هیچ درمان اضافی در موضع درمان یا درون ضایعات انجام نشد.
تصویربرداری از موضع درمان در ابتدا، قبل از هر جلسه درمان و در فواصل 1 ، 3 ، 6 و 12 ماه پس از درمان صورت گرفت. دو ارزیاب بصورت blinded، میزان بهبود بالینی اسکارها را در مقیاس 5 درجه‌ای ارزیابی کردند (0 = بدون تغییر، 1 = 1 تا 25٪ بهبود، 2 = 26 تا 50٪ بهبود، 3 = 51 تا 75٪ بهبود و 4 = 76 تا 100٪ بهبود). نتایج بدست آمده نشان‌دهنده حداقل50٪ بهبود اسکارها پس از 2.5 جلسه درمان بصورت میانگین بود. بیش از 80٪ بیماران به میزان 50-75٪ بهبود داشتند. بعلاوه، در 65٪ از بیماران میزان بهبود بیش از 75٪ بود.
بیشترین میزان بهبود پس از جلسه چهارم مشاهده شد. با این وجود، 24% بیماران بدلیل رضایت از نتایج کسب شده تصمیم به قطع درمان پس از جلسه اول گرفتند. پاسخ به درمان در بیماران با فوتوتایپ‌های مختلف پوست مشابه بود. هیچ تفاوت بالینی قابل توجهی در نتایج درمانی کسب شده در اسکارهای صورت نسبت به اسکارهای بدن مشاهده نشد. همچنین، هیچ تفاوت بالینی معناداری بین نتایج درمانی در اسکارهای آکنه آتروفیک نسبت به اسکارهای ناشی از تروما یا جراحی دیده نشد.
عوارض جانبی گزارش شده محدود به اریتمای موقتی و اِدِم بود. این عوارض بطور متوسط 3 الی 7 روز ادامه داشت. در هیچ یک از بیماران، درماتیت، دیسپیگمنتیشن پوست، عوارض جانبی طولانی مدت یا بدتر شدن وضعیت اسکار مشاهده نشد. فوتوتایپ پوست بیماران تأثیری در نوع، شدت یا مدت عوارض جانبی نداشت. نتایج بالینی بدست آمده از این تحقیق حاکی از اثربخشی میکرونیدلینگ با حداقل ریسک عوارض جانبی در درمان انواع اسکارهای صورت و بدن در طیف وسیعی از فوتوتایپ‌های پوستی بود.
منابع:
- Alster TS, Graham PM. Microneedling: a review and practical guide. Dermatologic Surgery. 2018;44(3):397-404. Available at:
- Aust MC, Reimers K, Gohritz A, Jahn S, Stahl F, Repenning C, Scheper T, Altintas MA, Schwaiger N, Redeker J, Vogt PM. Percutaneous collagen induction. Scarless skin rejuvenation: fact or fiction?. Clinical and Experimental Dermatology: Clinical dermatology. 2010;35(4):437-9. Available at:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2230.2010.03779.x
- Fabbrocini G, Fardella N, Monfrecola A, Proietti I, Innocenzi D. Acne scarring treatment using skin needling. Clinical and Experimental Dermatology: Experimental dermatology. 2009;34(8):874-9. Available at:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2230.2009.03291.x
- Alster TS, Li MK. Microneedling of scars: a large prospective study with long-term follow-up. Plastic and reconstructive surgery. 2020;145(2):358-64. Available at:
