میکرونیدلینگ یک روش درمانی ساده اما موثر است که طی آن منافذ میکرومتری بطور موقت در اپیدرم و درم پاپیلاری پوست ایجاد میشود. کاربردهای درمانی میکرونیدلینگ بطور فزایندهای در حال افزایش است. در حال حاضر از این روش در درمان طیف وسیعی از اختلالات پوستی شامل اسکارهای آتروفیک، چین و چروک، استرچ مارک، آلوپسی آره آتا و آلوپسی آندروژنتیک استفاده میشود. میکرونیدلینگ بر نئوکلاژنز (ساخت کلاژن جدید) و نئوواسکولاریزاسیون (نورگزایی) متکی است و با تحریک رهایش فاکتورهای رشد منجر به بازسازی بافت میشود.
تاثیر میکرونیدلینگ در درمان ویتیلیگو
بعلاوه، میکرونیدلینگ روشی توانمند در انتقال موثر داروها بصورت ترنس درمال بشمار میرود. بر همین اساس، در مطالعات اخیر، از میکرونیدلینگ بعنوان روشی ایمن و موثر برای بهبود نفوذپذیری و اثربخشی داروهای ویتیلیگو استفاده شده است. یکی از داروهای مورد استفاده در درمان ویتیلیگو، 5_فلورویوراسیل (5-FU) است. کاربرد اصلی این داور در شیمی درمانی سیستمیک بیماران سرطانی است. در واقع، 5-FU داروی اصلی در شیمی درمانی با رویکرد ترکیبی چندگانه است.
مطالعات مختلفی نشان دادهاند که، یکی از عوارض جانبی استفاده از 5-FU در بیماران سرطانی، هایپرپیگمنتیشن موضعی است. این امر باعث شد 5-FU در پیگمنتیشن پچهای ویتیلیگو مورد استفاده قرار گیرد. در مطالعهای که در سال 2020 توسط Attwa و همکارانش در ژورنال Cosmetic Dermatology انتشار یافته است، اثربخشی استفاده از میکرونیدلینگ و داروی موضعی 5-FU بر روی ضایعات موضعی ویتیلیگو مورد ارزیابی قرار گرفته است.
برای این منظور، 27 بیمار دارای ضایعات موضعی و مقاوم به درمان ویتیلیگو در محدوده سنی 6 تا 66 سال در مطالعه وارد شدند. هر بیمار حداکثر دارای 5 پچ پوستی بود. قطر پچها حداکثر 10 سانتیمتر بود. پچها از نظر اندازه و درجه پیگمنتیشن در 6 ماه قبل از شروع درمان، به ثبات رسیده بودند.
در هر بیمار، دو پچ برای درمان انتخاب شد: در یک پچ فقط میکرونیدلینگ انجام شد و در پچ دیگر از میکرونیدلینگ و داروی موضعی 5-FU 5% برای درمان استفاده شد. پچهای انتخابی یا در دو ناحیه متقارن (مثلاً دست راست و چپ) واقع بودند یا هر دو از یک ناحیه (مثلاً تنه) انتخاب شدند. جلسات درمانی هر 15 روز یک بار و به مدت 3 ماه تکرار شد. پیش از آغاز درمان، ناحیه مورد نظر با لیدوکائین موضعی بیحس شد. میکرونیدلینگ تا مشاهده pinpoint bleeding ادامه یافت. برای قطع خونریزی، موضع با گاز استریل آغشته به محلول سالین تحت فشار قرار گرفت. بمنظور ارزیابی نتایج بدست آمده، قبل و بعد از درمان از ضایعات عکس گرفته شد.
میزان رپیگمنتیشن براساس مقیاس 5 درجهای از G0 تا G4 مورد سنجش قرار گرفت؛ G0 بیانگر عدم وقوع رپیگمنتیشن (پاسخ ضعیف به درمان)، G1 تا 25% رپیگمنتیشن، G2 از 25% تا 50% رپیگمنتیشن، G3 از 50% تا 75% رپیگمنتیشن و G4 بیش از 75% رپیگمنتیشن (پاسخ عالی به درمان). در پچهای پوستی که تنها از میکرونیدلینگ برای درمان استفاده شده بود، هیچ موردی با درجه رپیگمنتیشن G3 و G4 مشاهده نشد و نتیجه غالب بدست آمده در این گروه (81.5%) نشاندهنده عدم وقوع رپیگمنتیشن (G0) بود.
در مقابل، در گروه تحت درمان با میکرونیدلینگ و 5-FU موضعی، تنها در 29.6% موارد، G0 مشاهده شد و در 7.4% موارد درجه رپیگمنتیشن G3 و G4 دیده شد، که نتیجه غالب در این گروه (51.9%) از نوع G1 بود. نتایج نشان داد میکرونیدلینگ تنها در 18.5% موارد منجر به بروز پاسخ درمانی میشود، اما در صورت استفاده از میکرونیدلینگ و 5-FU اثربخشی درمان به 70.4% میرسد. هیچ عارضه جانبی جدی و غیرقابل کنترلی در بیماران مشاهده نشد. تنها عارضه جانبی مشاهده شده در گروه درمان شده با میکرونیدلینگ، درد بود (در 48.1% موارد). در گروه درمان شده با میکرونیدلینگ و 5-FU، در 22.2% موارد درد، در 11.1% موارد خارش و در 18.5% موارد درد و خارش گزارش شد.
میکرونیدلینگ سبب تسهیل در نفوذ و جذب 5-FU میشود، در نتیجه ملانوسیتهای آملانوتیک (غیرفعال) موجود در قسمت تحتانی فولیکول مو تحریک شده و تکثیر مییابند. این سلولها بسمت لایههای فوقانی پوست مهاجرت میکنند و در اینفاندیبیلیوم بشکل فعال شروع به تولید ملانین میکنند. فرآیند تولید ملانین تا زمانی که ملانوسیتها بسطح پوست میرسند، ادامه مییابد.
مکانیسم دیگری که در اثربخشی این درمان پیشنهاد شده است، این است که 5-FU سبب تحریک تقسیم ملانوسیتهای اپیدرمی از نواحی رنگدانهدار مجاور میشود که منجر به مهاجرت ملانوسیتها بسمت نواحی فاقد رنگدانه میشود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد، ترکیب میکرونیدلینگ با 5-FU اثربخشی درمان ضایعات موضعی و مقاوم به درمان ویتیلیگو را بطور معناداری افزایش میدهد. مزایای این درمان عبارتند از هزینه کم، اثربخشی بالا، تحملپذیری بالا و عوارض جانبی ناچیز.
منابع:
- Cohen BE, Elbuluk N. Microneedling in skin of color: a review of uses and efficacy. Journal of the American Academy of Dermatology. 2016;74(2):348-55. Available at:
https://www.jaad.org/article/S0190-9622(15)02197-0/fulltext
- Lee JJ, Beumer JH, Chu E. Therapeutic drug monitoring of 5-fluorouracil. Cancer chemotherapy and pharmacology. 2016;78(3):447-64. Available at:
https://link.springer.com/article/10.1007/s00280-016-3054-2
- Attwa EM, Khashaba SA, Ezzat NA. Evaluation of the additional effect of topical 5‐fluorouracil to needling in the treatment of localized vitiligo. Journal of cosmetic dermatology. 2020;19(6):1473-8. Available at: