آلوپسی آرهآتا یک بیماری پوستی شایع با منشأ خودایمنی است که به صورت ریزش موی منطقهای در ناحیه اسکالپ و دیگر نواحی پوشیده از مو بروز می کند. در این اختلال، ریزش مو با ایجاد اسکار همراه نیست. آلوپسی آرهآتا حدود 2% از جمعیت را تحت تاثیر قرار میدهد. ریسک بروز این بیماری در طول عمر، 1.7% است. این اختلال در هر دو جنس و در همه گروه های سنی و نژادی دیده می شود. تاکنون درمان پذیرفته شده ای برای آلوپسی آرهآتا ارائه نشده است. هیچ یک از روش های درمانی ارائه شده برای درمان این بیماری نتوانستهاند بهبودی مداوم و پایداری را فراهم کنند.
در منابع مختلف، نرخ موفقیت درمان های موجود برای آلوپسی آرهآتا از 23٪ تا 75٪ متغیر گزارش شده است. رایجترین این روش ها عبارتند از ایمونوتراپی موضعی، استفاده از پسورالن و اشعه ماوراء بنفش (PUVA) A، استفاده از عوامل سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئیدهای سیستمیک، متوترکسات، سیکلوسپورین A و آزاتیوپرین، استفاده از کورتیکواستروئیدها به صورت موضعی و درون ضایعات، استفاده از عوامل بیولوژیک مانند مهارکننده های IL-12/IL-23p406 و مهارکننده های ژانوس کیناز.
اخیراً علاوه بر روش های مذکور، استفاده از رویکردهای درمانی نوین مانند کرایوتراپی سطحی، میکرونیدلینگ، استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)، لیزرتراپی و درمان با سلول های بنیادی نیز در درمان آلوپسی آرهآتا مورد توجه قرار گرفته است. کرایوتراپی سطحی با استفاده از نیتروژن مایع به عنوان یکی از درمان های نوین برای AA توصیف شده است. این روش با اتساع عروق در اطراف فولیکولهای مو (HFs)، سبب تحریک رویش مجدد مو می شود. هم چنین کرایوتراپی سطحی با کاهش عملکرد سلولهای لانگرهانس، فعالسازی سلول های T و مونوسیت ها و تولید گرانزیم B باعث تعدیل سیستم ایمنی و کاهش شدت اختلالات خودایمنی و از آن جمله آلوپسی آرهآتا میشود.
میکرونیدلینگ روشی کم تهاجمی است که مبتنی بر ایجاد جراحت های محدود در پوست از طریق میکروکانال های موقتی است. بررسی های نشان داده اند میکرونیدلینگ سبب فعالسازی سلولهای بنیادی مستقر در بالج مو و رهایش فاکتورهای رشد می شود. افزون بر این با انجام میکرونیدلینگ، خون رسانی به فولیکول های مو افزایش می یابد.این عوامل زمینه را برای رشد مجدد مو فراهم می کنند. در سال 2021 Aboeldahab و همکارانش در مقاله ای که در ژونال DERAMTOLOGIC TEHRAPY انتشار یافته است به مقایسه ایمنی و اثربخشی میکرونیدلینگ و کرایوتراپی سطحی با استفاده از مخلوط دی متیل اتر و پروپان (DMEP) در درمان موارد خفیف آلوپسی آرهآتا در ناحیه اسکالپ پرداختند.
این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی یک سو کور آینده نگر بود که با شرکت 80 بیمار مبتلا به آلوپسی آرهآتای خفیف در ناحیه اسکالپ انجام شد. بیماران به طور تصادفی به دو گروه 40 نفری تقسیم شدند. گروه (1) تحت درمان با کرایوتراپی سطحی با استفاده از DMEP قرار گرفتند. فرآیند درمان شامل سه سیکل متوالی انجماد و ذوب بود که مدت هر سیکل آن 5 ثانیه بود. بیماران گروه (2) با میکرونیدلینگ درمان شدند. عمق نیدلینگ از یک تا دو میلی متر متغیر بود.
درمان در هر دو گروه شامل 6 جلسه با فواصل دو هفته ای بین جلسات متوالی بود. فالواپ بیماران تا 3 ماه پس از آخرین جلسه درمان انجام شد. سنجش نتایج درمانی با آنالیز تصاویر عکسبرداری شده و ارزیابی های تریکوسکوپی و بر مبنای شاخص شدت آلوپسی (SALT) و شاخص تاثیر علائم آلوپسی آره آتا (AASIS) انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده، در 37.5% از افراد گروه (1) و 35% از بیماران گروه (2) پاسخ درمانی عالی مشاهده شد. به علاوه، در 57.5% از داوطلبان گروه (1) و 52.5% از بیماران گروه (2) پاسخ به درمان، “خوب” ارزیابی شد.
میانگین تغییرات شاخص SALT در بیماران گروه (2) از نظر آماری به طور معنی داری بالاتر از گروه (1) بود. میانگین درصد تغییر AASIS در بیماران گروه (1) بیشتر بود، اما این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود. در هر دو گروه، میانگین تعداد علائم تریکوسکوپیک آلوپسی آره آتا در پایان دوره فالوآپ نسبت به سطح پایه کاهش معنیداری داشت. هر دو روش درمانی به خوبی ار سوی بیماران تحمل شدند. عود ضایعات پس از دوره فالوآپ در هیچ یک از بیماران تحت مطالعه دیده نشد.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده ایمنی و اثربخشی میکرونیدلینگ و کرایوتراپی سطحی با استفاده از مخلوط DMEP در مدرمان موارد خفیف آلوپسی آرهآتا در ناحیه اسکالپ بود. در این بین، اثربخشی میکرونیدلینگ بالاتر از کرایوتراپی سطحی بود.
منابع:
- Pratt CH, King LE, Messenger AG, Christiano AM, Sundberg JP. Alopecia areata. Nature reviews Disease primers. 2017;3(1):1-7. Available at:
https://www.nature.com/articles/nrdp201711
- Chandrashekar BS, Yepuri V, Mysore V. Alopecia areata-successful outcome with microneedling and triamcinolone acetonide. Journal of cutaneous and aesthetic surgery. 2014;7(1):63. Available at:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/pmid/24761107/
- Aboeldahab S, Nada EE, Assaf HA, Gouda ZA, Abu El‐Hamd M. Superficial cryotherapy using dimethyl ether and propane mixture versus microneedling in the treatment of alopecia areata: A prospective single‐blinded randomized clinical trial. Dermatologic therapy. 2021;34(5):e15044. Available at:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/dth.15044