روزاسه اریتماتوتلانژیکتاتیک erythematotelangiectatic rosacea (ETR) یک التهاب مزمن پوستی است که بیشتر در افراد با پوست روشن شایع است. در تعاریف به روز شده انجمن ملی روزاسه (National Rosacea Society)، مشخصه بالینی ETR اریتمای سنتروفیشیال ماندگار است. این وضعیت، از منظر زیبایی برای بیمار خوشایند نیست و اثرات روانی و اجتماعی نامطلوبی بر زندگی او بر جای می گذارد. بررسی ها نشان می دهد ETR سبب کاهش کیفیت زندگی بیماران نیز می شود.
روش های درمانی جدید برای ETR
درمان ETR چالش برانگیز است. در حال حاضر، گزینه های درمانی موجود شامل ژل بریمونیدین و دستگاه های مبتنی بر انرژی (مانند لیزر، نور پالسی با شدت بالا و الکتروکواگولیشن) است. از دیگر داروهایی که قابلیت مهار ETR را دارد، ترانس 4-آمینومتیل سیکلوهگزان-اسید کربوکسیلیک یا ترانگزامیک اسید (TXA) است. TXA یک مهار کننده سیستم پلاسمین/پلاسمینوژن است. این دارو خاصیت آنتی فیبرینولیتیکی دارد و ریسک خونریزی بیش از حد را در جراحی های بزرگ و مواردی مانند منوراژی و هموفیلی کاهش می دهد.
TXA در درمان چند بیماری پوستی مانند آنژیوادم و ملاسما نیز مورد استفاده قرار گرفته است. تا کنون، فقط در تعداد محدودی از مطالعات، استفاده از TXA به صورت موضعی یا از طریق میکرونیدلینگ در درمان روزاسه مورد بررسی قرار گرفته است. در هیچ یک از مطالعات موجود، میکرواینجکشن درون ضایعه ای TXA برای درمان ETR ارزیابی نشده است.
میکرواینجکشن موضعی روش موثری برای تجویز TXA است. مزیت اصلی این روش آن است که مقدار کافی دارو را به طور مستقیم به محل آسیب می رساند و از این طریق سبب بهبود بافت همبند پوست و بازسازی سلول های اپیتلیال در محل تزریق می شود. به علاوه، این روش دوز مصرفی را نسبت به اشکال خوراکی دارو کاهش می دهد.
در سال 2021، Daadaa و همکارانش در یک مطالعه گذشته‌نگر که نتایج آن در ژورنال Cosmetic Dermatology منتشر شده است به بررسی ایمنی و اثربخشی میکرواینجکشن TXA در درمان ETR پرداختند. برای این منظور، 6 بیمار مبتلا به ETR با میانگین سنی 6/14±5/49 سال در مطالعه وارد شدند. درمان شامل جلسات ماهیانه تزریق 5 میلی گرم در میلی لیتر TXA بود. در هر نقطه، TXA با حجم تقریبی 0.05-0.1 میلی لیتر به صورت اینترادرمال در درون ضایعه تزریق شد. تزریق در فواصل 1 سانتی متری انجام شد.
اثربخشی درمان با کاهش شاخص IGA-RSS در بیماران
ارزیابی نتایج، بر اساس تغییرات شاخصIGA-RSS، میزان بهبود بالینی علائم و تغییرات نشان داده شده در تصاویر کلینیکال پیش از شروع درمان و پس از آخرین جلسه درمان انجام شد. میزان تحمل پذیری درمان توسط بیماران نیز مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، شاخص IGA-RSS در همه بیماران کاهش یافت که بیان گر اثربخشی درمان بود. میانگین کاهش این شاخص، 5/0±4/2 بود. عوارض جانبی موضعی بوده و شامل درد، احساس سوزش، اریتما و تورم موقت بود که تنها در سه بیمار مشاهده شد. هیچ عارضه سیستمیکی مشاهده نشد.
نکته جالب توجه دیگری که در این مطالعه مشاهده شد این بود که فالوآپ انجام شده سه ماه پس از اتمام دوره درمان، بیان گر تداوم نتایج درمانی بود. مکانیزم اثر TXA در کاهش علائم ETR هنوز به طور کامل شناخته نشده است. مطالعات اخیر نشان دهنده وجود سطح بالایی از پروتئازهای سرینی مانند کالیکرئین، اوروکیناز و پلاسمین در پوست بیماران مبتلا به روزاسه است. این پروتئازها نقش مهمی در التهاب روزاسه، آنژیوژنز و نفوذناپذیری اپیدرم دارند. TXA یک مهار کننده پروتئازهای سرینی است که نفوذناپذیری پوست را بهبود می بخشد و سبب مهار هایپرپلازی اپیدرم می شود.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد تزریق داخل پوستی TXA می تواند یک روش جایگزین امیدبخش برای درمان ETR باشد. کاهش اریتما و تلانژکتازی احتمالاً مربوط به خواص ضد التهابی و ضد رگ زایی TXA است. تعیین پروتکل بهینه تزریق و ارزیابی خطرات و مزایای طولانی مدت روش پیشنهادی در این تحقیق، نیازمند انجام مطالعات تکمیلی است.
منابع:
- Gallo RL, Granstein RD, Kang S, Mannis M, Steinhoff M, Tan J, Thiboutot D. Standard classification and pathophysiology of rosacea: the 2017 update by the National Rosacea Society Expert Committee. Journal of the American Academy of Dermatology. 2018;78(1):148-55. Available at:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0190962217322971
- Moustafa FA, Sandoval LF, Feldman SR. Rosacea: new and emerging treatments. Drugs. 2014;74(13):1457-65. Available at:
https://link.springer.com/article/10.1007/s40265-014-0281-x
- Daadaa N, Litaiem N, Karray M, Bacha T, Jones M, Belajouza Noueiri C, Goucha S, Zeglaoui F. Tranexamic acid microinjections: a novel treatment option for erythematotelangiectatic rosacea. Journal of Cosmetic Dermatology. 2021. Available at:
