اسکار ناشی از آکنه یکی از شایع ترین انواع ضایعات پوستی است. این ضایعات به ویژه در ناحیه صورت، اثرات روانی و اجتماعی نامطلوبی برای بیماران به بار می‌آورد. روش های درمانی متعددی برای درمان اسکارهای ناشی از آکنه ارائه شده است اما در پزشکان و متخصصان حوزه درماتولوژی، هیچ یک از این روش ها نتواسته است به عنوان اثربخش ترین درمان شناخته شود. به همین دلیل در مورد هیچ یک از روش‌های درمانی موجود اجماع و اتفاق نظر وجود ندارد.
کاربرد میکرونیدلینگ و لیزر در درمان انواع اسکار
در این میان، روش هایی مانند میکرونیدلینگ و لیزر کاربرد روزافزونی در درمان انواع اسکار پیدا کرده اند. در بین روش های مبتنی بر لیزر، سیستم های ablative مانند لیزر دی اکسید کربن (CO2) و لیزر Er:YAG اثربخشی مطلوبی بر روی اسکارهای عمیق صورت نشان داده اند. در بین روش های مبتنی بر میکرونیدلینگ نیز، میکرونیدلینگ توأم با فرکانس رادیویی به واسطه تحریک مکانیکی و حرارتی اپیدرم و درم کارایی چشمگیری در بهبود ساختار پوست و کنترل تغییرات ناشی از اسکار داشته اند. مزیت مهم این تکنیک، عدم آسیب رسانی و تخریب اپیدرم است.
علاوه بر روش های مذکور، در مطالعات اخیر از تزریق فیلر پلی لاکتیک اسید (PLA) برای اصلاح کاهش حجم ناشی از اسکارهای هایپوتروفیک استفاده شده است. به نظر می رسد ترکیب روش های درمانی گفته شده شامل میکرونیدلینگ، لیزر و تزریق فیلر می تواند سبب افزایش اثربخشی درمان شود. در مطالعه انجام شده توسط An و همکارانش در سال 2020، به بررسی اثربخشی ترکیب میکرونیدلینگ توأم با فرکانس رادیویی و تزریق فیلر PLA در درمان اسکارهای ناشی از آکنه پرداخته شده است. نتایج حاصل از این تحقیق در ژورنال Dermatologic Surgery به چاپ رسیده است.
مطالعات برای کاربرد ترکیب PLA موضعی و میکرونیدلینگ
مطالعه به روش split-face انجام شد. 40 بیمار با میانگین سنی 85/10±69/33 سال در مطالعه شرکت کردند که 36 نفر از آنان دوره درمان را به صورت کامل سپری کردند. در یک سمت از صورت بیماران ترکیب PLA موضعی و میکرونیدلینگ توأم با فرکانس رادیویی انجام شد. در سمت مقابل (کنترل) پس از اعمال نرمال سالین به صورت موضعی، میکرونیدلینگ توأم با فرکانس رادیویی انجام شد.
درمان شامل 3 جلسه با فواصل 4 تا 6 هفته ای بود. یک ساعت پیش از شروع درمان، بی حسی موضعی با لیدوکائین 4 درصد انجام شد. سپس PLA به صورت موضعی بر اسکارهای آکنه مالیده شد. میکرونیدلینگ با استفاده از دستگاه مجهز به 21 میکرونیدل برای انتقال انرژی رادیوفرکانسی مونوپلار به داخل درم انجام شد. قطر میکرونیدل ها 300 میکرون و طول آن ها بسته به محل درمان، از 0.8 تا 2.0 میلی متر قابل تنظیم بود. توان دستگاه 35 وات و مدت زمان حرارت در هر نقطه 90 میلی ثانیه بود. میکرونیدلینگ در هر ناحیه تا زمان مشاهده اریتما و ادم ادامه یافت.
پس از درمان، در موضع از پماد آنتی بیوتیک و باند هیدروکلوئیدی استفاده شد. دو درماتولوژیست مستقل به صورت Blinded به ارزیابی کمی و کیفی نتایج پرداختند. سنجش میزان رضایت بیماران با استفاده از شاخص(VAS) visual analog scale انجام شد (VAS=0 عدم رضایت، VAS=10 رضایت کامل).
شدت آکنه پس از اوّلین جلسه درمان تفاوت معناداری با مقدار آن پیش از شروع درمان نداشت. اما پس از جلسه دوم در هر دو گروه تحت مطالعه تفاوت معنی داری در مقدار این شاخص نسبت به پیش از درمان مشاهده شد. 4 تا 6 هفته پس از آخرین جلسه درمان، میزان کاهش شدت آکنه در گروه تحت درمان با PLA موضعی و میکرونیدلینگ توأم با فرکانس رادیویی بالاتر از گروه کنترل بود (009 /0 = p).
مقدار شاخص VAS بیانگر رضایت بیماران از نتایج کسب شده حتی پس از اولین جلسه درمان بود. پس از جلسه دوم و سوم درمان تفاوت معنی داری بین مقدار این شاخص در دو گروه تحت مطالعه مشاهده شد. میزان رضایت بیماران از نتایج کسب شده در گروه درمان شده با PLA موضعی و میکرونیدلینگ توأم با فرکانس رادیویی بالاتر از گروه کنترل بود (036 /0 = p).
عوارض جانبی درمان در بیماران هر دو گروه خفیف و قابل تحمل بود. برخی از بیماران از خارش، درد و/یا ادم در محل درمان شکایت کردند. ضایعات پوستی ایجاد شده ظرف 10 روز برطرف شد. هیچ موردی از هماتوم، پارستزی، احساس سوزش، یا هیپرپیگمنتیشن پس از التهاب (PIH) گزارش نشد. هیچ موردی از تشدید یا عود مجدد آکنه مشاهده نشد.
این تحقیق نشان دهنده ایمنی و اثربخشی ترکیب PLA موضعی و میکرونیدلینگ توأم با فرکانس رادیویی در درمان اسکارهای ناشی از آکنه بود. این روش را می توان با کمترین عوارض جانبی در افراد با فوتوتایپ پوستی فیتزپاتریک III و IV مورد استفاده قرار داد.
منابع:
- Jacob CI, Dover JS, Kaminer MS. Acne scarring: a classification system and review of treatment options. Journal of the American Academy of Dermatology. 2001;45(1):109-17. Available at:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0190962201236482
- Fitzgerald R, Vleggaar D. Facial volume restoration of the aging face with poly‐l‐lactic acid. Dermatologic therapy. 2011;24(1):2-7. Available at:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1529-8019.2010.01375.x
- An MK, Hong EH, Suh SB, Park EJ, Kim KH. Combination therapy of microneedle fractional radiofrequency and topical poly-lactic acid for acne scars: a randomized controlled split-face study. Dermatologic Surgery. 2020;46(6):796-802. Available at:
